Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là thuật ngữ mô tả một loạt thể bệnh của gan xảy ra ở người uống ít hoặc không uống rượu. Thể nhẹ nhất là gan nhiễm mỡ đơn thuần, chỉ là sự tích luỹ mỡ trong gan và thường không gây tổn thương gan. Nặng hơn là viêm gan mỡ không do rượu, thường kèm theo viêm gây tổn thương gan và đôi khi hình thành mô xơ. Một số trường hợp thể bệnh này có thể tiến triển thành cơ gan hoặc ung thư gan.
Dấu hiệu và triệu chứng
Bệnh gan nhiễm mỡ đơn thuần hoặc viêm gan mỡ không do rượu có thể không có triệu chứng. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh nếu có thường khá mơ hồ và không đặc hiệu. Bệnh nhân có thể cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, sút cân, vàng da vàng măt, nước tiểu sẫm màu. Trong trường hợp xơ gan hoặc suy gan có thể có xuất huyết tiêu hóa, sao mạch ở da, cổ trướng, ngứa, phù, lú lẫn (bệnh não gan) và suy gan.
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác của bệnh còn chưa rõ. Nhưng có thể chắc chắn rằng việc ăn thực phẩm nhiều mỡ không làm cho gan nhiễm mỡ. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng hội chứng chuyển hóa đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của bệnh. Bệnh cũng có thể có yếu tố di truyền.
Xét nghiệm và chẩn đoán
Do trong giai đoạn đầu hiếm khi gây triệu chứng, nên bệnh có thể được phát hiện tình cờ trong khi khám sức khỏe định kỳ. Những xét nghiệm giúp chẩn đoán xác định gồm:
- Xét nghiệm chức năng gan. Gan bị tổn thương giải phógn ra một số enzym. Nếu xét nghiệm máu thấy những enzym này tăng nhẹ thì đó là dấu hiệu của gan bị tổn thương
- Siêu âm
- Chụp cắt lớp vi tính (CT)
- Chụp cộng hưởng từ
- Sinh thiết gan: là cách duy nhất chẩn đoán chắc chắn bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Điều trị
Cách điều trị tốt nhất tuỳ thuộc vào nguyên nhân của bệnh. Những biện pháp điều trị thường được áp dụng là:
- Giảm cân và luyện tập. Nếu chỉ số khối cơ thể là >25, thì việc ăn kiêng và luyện tập có thể làm giảm lượng mỡ tích luỹ trong gan. Chế độ ăn nên có nhiều chất xơ, ít calo và chất béo no, với tổng lượng chất béo không quá 30% tổng lượng calo.
- Kiểm soát tiểu đường. Kiểm soát bệnh tiểu đường nghiêm ngặt bằng chế độ ăn, thuốc hoặc insulin có thể phòng ngừa tổn thương gan nặng hơn.
- Kiểm soát cholesterol. Phòng chống tăng cholesterol và triglycerid trong máu bằng chế độ ăn, tập luyện và thuốc có thể giúp ổn định và đẩy lùi bệnh.
- Tránh các chất độc như rượu và một số thuốc có thể gây tổn thương gan.
Phòng ngừa
Cách phòng ngừa bệnh tốt nhất là giữ cân nặng, cholesterol và đường máu ở mức bình thường. Tránh lạm dụng rượu và những chất khác có thể gây hại cho gan, bên cạnh đó bạn có thể sử dụng cao cà gai leo để phòng ngừa và bảo vệ gan toàn diện
