Tiểu đường – Đái tháo đường (ĐTĐ) thuộc nhóm bệnh rối loạn chuyển hóa gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Đó có thể là do yếu tố di truyền, lối sống, sức khỏe, yếu tố môi trường, khiến cơ thể bị thiếu hụt insuin tuyệt đối ở type 1; hoặc tương đối, hay đề kháng in sulin hoặc cả hai ở type 2. in sulin được tạo ra ở tuyến tụy, giúp vận chuyển đường từ máu vào trong tế bào tạo năng lượng cho cơ thể hoạt động. Bệnh đặc trưng bởi nồng độ đường (glucose) trong máu tăng cao kéo dài.
Bình thường, sau khi ăn, glucose máu tăng lên, tuyến tuỵ sẽ tiết in sulin để giữ đường huyết luôn duy trì ở giá trị ổn định. Ở người bệnh tiểu đường, sự thiếu hụt in sulin hoặc đề kháng in sulin là nguyên nhân khiến lượng đường huyết tăng cao.
Đái tháo đường xảy ra do thiếu insulin tuyệt đối hoặc tương đốiin sulin giúp vận chuyển đường từ máu vào trong tế bào tạo năng lượng
Bệnh tiểu đường gồm có 3 loại chính là tiểu đường type 1, tiểu đường type 2 và tiểu đường thai kỳ. Sau đây là nguyên nhân cụ thể của mỗi loại:
1. Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường type 1
ĐTĐ typ1 (còn được gọi là ĐTĐ phụ thuộc in sulin) chiếm khoảng 10% số người mắc bệnh, xảy ra khi tế bào bêta của tiểu đảo tụy bị tổn thương và mất khả năng tiết in sulin, gây thiếu in sulin tuyệt đối, vì vậy người bệnh bắt buộc phải sử dụng in sulin ngoại sinh suốt đời.
Tpcn Hộ Tạng Đường – giải pháp từ thiên nhiên giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị biến chứng tiểu đường; giúp ổn định đường huyết tự nhiên. Hãy gọi cho chúng tôi qua số: 0962 326 300 – 0964 781 912 (trong giờ hành chính) để được biết thêm thông tin chi tiết.
Sự tổn thương của tế bào bêta trong tiểu đường typ1 có liên quan đến yếu tố di truyền, môi trường và cơ chế tự miễn dịch. Những người mang kháng nguyên HLA (human leucocyte antigen – kháng nguyên bạch cầu ở người) loại B8, B15, DR3, DR4 sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh ĐTĐ typ1. Khi đó, chỉ cần một đợt tấn công của các tác nhân từ môi trường bên ngoài (ví dụ như virut quai bị, sởi, virut coxsakie B4 và B5, retro virut loại C hay các hóa chất có hại trong thực phẩm…) gây ra những tổn thương dù rất nhỏ cho tế bào bêta, cũng sẽ làm giải phóng ra các kháng nguyên và kích thích cơ thể sinh ra tự kháng thể, gây phản ứng viêm tiểu đảo tụy tự miễn.
Trong quá trình này, tế bào bạch cầu sẽ tiết ra các chất gây độc tế bào bêta, làm nó bị tổn thương và phá hủy, dẫn đến ngừng tiết in sulin. Có một số ít trường hợp ĐTĐ typ1 không tìm thấy nguyên nhân, không có liên quan với HLA nhưng có nhận thấy yếu tố di truyền rõ rệt.
ĐTĐ typ1 thường xuất hiện ở người trẻ dưới 40 tuổi, với khởi phát bệnh đột ngột và cấp tính. Các triệu chứng tiểu nhiều, khát nhiều, sút cân xuất hiện một cách rầm rộ và người bệnh thường có thể trạng gầy.
2. Nguyên nhân của bệnh tiểu đường type 2
Khác với ĐTĐ typ1, ĐTĐ typ2 xảy ra khi tuyến tụy không sản xuất đủ in sulin, hoặc có đủ nhưng chúng lại hoạt động không hiệu quả (còn gọi là đề kháng in sulin), hoặc kết hợp cả hai. ĐTĐ typ2 chiếm tới 90% các trường hợp mắc bệnh, chủ yếu là do ăn quá nhiều chất béo, chất đường và ít vận động thể lực.
Nguyên nhân gây bệnh ĐTĐ type2 chủ yếu do dinh dưỡng và lối sống không lành mạnhNguyên nhân gây bệnh ĐTĐ type 2 chủ yếu do dinh dưỡng và lối sống không lành mạnh
ĐTĐ type 2 gây ra bởi sự kết hợp của nhiều yếu tố. Bao gồm kháng in sulin, một tình trạng mà cơ bắp, tế bào mỡ và gan không sử dụng in sulin đúng cách hoặc tuyến tụy không thể sản xuất đủ in sulin để đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể. Quá trình thiếu hụt này bị kéo dài trong nhiều năm, ở giai đoạn đầu chỉ là rối loạn dung nạp glucose – còn được gọi là tiền ĐTĐ, nên khó nhận biết cho đến khi xuất hiện biến chứng, bệnh mới được chẩn đoán.
Những người bệnh ĐTĐ typ2 không thừa cân, mắc bệnh phần lớn là do giảm tiết in sulin; Còn ở người thừa cân hay béo phì, thì tình trạng đề kháng in sulin lại là chính. Trước đây, độ tuổi trung bình của người bệnh ĐTĐ typ2 thường ở trong khoảng từ 40 – 65 tuổi, nhưng hiện nay ngày càng trẻ hóa.
Bệnh ĐTĐ typ2 có thể được điều trị bằng chế độ ăn uống, luyện tập thể dục và dùng thuốc uống hạ đường huyết để glucose máu trở về bình thường. Nhiều nghiên cứu cho thấy, các hoạt chất sinh học tự nhiên có trong các loại thảo dược, chẳng hạn như Mạch môn, Hoài sơn, Câu kỷ tử, Nhàu … đều rất hữu ích trong bổ trợ điều trị biến chứng, ổn định đường huyết, kể cả trong giai đoạn tiền ĐTĐ.
3. Nguyên nhân gây tiểu đường thai kỳ
Tiểu đường thai kỳ là tình trạng tăng đường huyết chỉ xảy ra trong giai đoạn mang thai. Nguyên nhân là do sự thay đổi nồng độ hormon khi mang thai làm giảm sự nhạy cảm của in sulin đối với tế bào, từ đó gây tăng đường huyết.
Tiểu đường thai kỳ có thể được kiểm soát với chế độ ăn và luyện tập khoa học. Nếu đường huyết vẫn tăng cao, người mẹ cần được tiêm in sulin. Bình thường tiểu đường thai kỳ sẽ tự hết sau khi sinh, nhưng cũng có nhiều trường hợp tiến triển thành ĐTĐ typ2.
4. Một số nguyên nhân khác gây bệnh tiểu đường
Ngoài những nguyên nhân phổ biến ở trên, còn có nhiều yếu tố nguy cơ tiềm tàng khác có thể gây bệnh ĐTĐ, bao gồm:
– Bệnh lý ở tụy: viêm tụy, ung thư tuyến tụy.
– Các bệnh nội tiết như: hội chứng cushing, tăng tiết GH, cường sản hoặc u tủy thượng thận, Basedow… có thể làm rối loạn chuyển hóa, gây tăng đường huyết và dẫn đến bệnh ĐTĐ.
– Sử dụng một số loại thuốc điều trị kéo dài như: thuốc lợi tiểu thải kali, thuốc tránh thai, thuốc hormon tuyến giáp… cũng khiến lượng đường trong máu tăng cao.
Có rất nhiều tác nhân có thể gây ra bệnh tiểu đường, trong đó chế độ ăn uống và lối sống là những yếu tố mà chúng ta có thể cải thiện được. Vì vậy, bạn hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của mình ngay từ bây giờ để phòng ngừa bệnh.
