Bởi nếu ai trằn trọc khó ngủ thì một chút nước lá hoặc quả lạc tiên có thể giúp bạn ngủ ngon giấc, lại có thể giảm đau và giảm huyết áp.
Từ một tác phẩm văn học
Nhà văn Nguyễn Văn Thọ có một truyện ngắn rất hay mang tên một loại cây và xuyên suốt tác phẩm có nhắc đến công dụng trị của cây này, đó là truyện “Lạc tiên”.
Trong truyện ngắn, nhân vật Thảo đã hái quả lạc tiên cho nhân vật tôi ăn, đồng thời hái các ngọn và lá lạc tiên để nấu cho mẹ ăn cho mẹ khỏi mất ngủ. Khi chiến tranh nổ ra, nhân vật tôi cùng bạn bè lên đường nhập ngũ, anh bị thương rồi thường xuyên bị mất ngủ. Hay tin, Thảo đã viết thư mách nhân vật “tôi” dùng cây lạc tiên để chữa bệnh.
Không chỉ trong truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Văn Thọ nói đến tác dụng chữa mất ngủ của loại cây mang cái tên thơ mộng này, mà trong dân gian nhiều người cũng thường truyền tai nhau về tác dụng của cây lạc tiên. Không biết có phải vì nó giúp người ta dễ ngủ nên được đặt tên là lạc tiên?!
Từ tác phẩm của nhà văn Nguyễn Văn Thọ, phóng viên đã tìm đến Đại tá – Thạc sỹ Hoàng Khánh Toàn (ảnh), Chủ nhiệm khoa Y học Dân tộc, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 để hiểu rõ về loại cây này.
Đến giá trị y học tuyệt vời
BS. Hoàng Khánh Toàn cho biết: Từ xa xưa trẻ em ở những vùng nông thôn vẫn hái ăn những trái lạc tiên một cách vô tư và người lớn vẫn thường ngắt ngọn lạc tiên non để xào hoặc luộc ăn như ngon su su. Lạc tiên là loại cây được dùng làm thực phẩm và thuốc trong dân gian, có tên khoa học là Passiflora foetida. Ngoài ra, lạc tiên còn được gọi bằng các tên theo từng địa phương như chùm bao, dây nhãn lồng, dây lưới, mắn nên… Cây chanh leo trên thị trường Việt Nam hiện nay cũng chính là một loại lạc tiên, có nguồn gốc châu Phi. Dù có nhiều tên gọi khác nhau nhưng cấu trúc, công dụng của các loại cây này là như nhau.
Thân và lá của lạc tiên có vị ngọt, tính mát, có công dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi thủy và an thần. Quả lạc tiên có vị chua, tính bình, mùi rất thơm, có tác dụng bồi bổ, nhuận phế và làm giảm đau.
Những tác dụng trên của lạc tiên là nhờ trong thành phần hóa học có một số flavoinoid và alkaloid, những hoạt chất này có tác dụng giảm trạng thái hưng phấn, an thần, tạo cho người ta dễ ngủ và giấc ngủ ngon lành.
Bác sỹ Toàn cũng cho biết: Một số nghiên cứu của phương Tây cho rằng lạc tiên có tác dụng chống co thắt, chính vì vậy dược liệu này có tác dụng giảm đau, đồng thời có thể làm hạ huyết áp.
Nói về đối tượng có thể dùng lạc tiên, bác sỹ Toàn cho hay: Lạc tiên không kén người dùng, tất cả mọi người đều có thể sử dụng loại dược thảo này, đặc biệt là những người có tuổi và cao tuổi, những người làm việc căng thẳng, những người có nguy cơ mất ngủ hay đang lâm vào tình trạng mất ngủ, giấc ngủ không sâu và nhiều mộng mị thì việc sử dụng lạc tiên là rất hữu ích. Lạc tiên là cây thuốc dân gian, mang đậm tính tự nhiên, không gây ra những tác dụng không mong muốn nên có thể sử dụng một cách rộng rãi.
Cách sử dụng lạc tiên làm thuốc
Cách dùng phần thân và lá:
Mỗi ngày sử dụng 20-30g lạc tiên khô hoặc 50g lạc tiên tươi, sắc uống nhằm tạo giấc ngủ ngon.
Bạn cũng có thể sử dụng phối hợp với một số vị thuốc khác như: Lạc tiên, lá vông, tâm sen, lá dâu mỗi thứ 20g. Sau đó sắc hoặc hãm uống thay trà trong ngày.
Bạn cũng có thể dùng lá lạc tiên kết hợp với các vị khác chế thành siro theo công thức: Lạc tiên 150g, lá vông 130g, tâm sen 22g, lá dâu 100g, đường 90g. Tất cả đem sắc, cô đặc thành dạng siro. Mỗi ngày uống từ 2-4 thìa canh trước khi ngủ chừng 1 giờ. Hoặc lạc tiên 400g, lá vông 400g, lá gai 100g, rau má 100g, đường 100g, nấu thành dạng siro, uống trước khi đi ngủ chừng 1 giờ.
Ngoài ra, có thể sử dụng ngọn tươi của lạc tiên để làm món ăn. Có thể chế biến nó thành món xào, nấu canh ăn tương tự như rau su su. Tác dụng của những món ăn này là giải nhiệt, bồi bổ.
Cách dùng quả: Bổ đôi quả lạc tiên, nạo lấy ruột và hạt, bỏ vào cốc, cho thêm một lượng đường vừa đủ, chế nước nóng hoặc lạnh đều được. Loại nước này vừa có công dụng giải khát, vừa có tác dụng bồi bổ rất tốt.
Hiện nay, ở các nhà hàng giải khát, loại lạc tiên được dùng phổ biến nhất được gọi là chanh leo. Bác sỹ Toàn cho rằng, đây là loại thực phẩm, loại hoa quả vừa làm món ăn, vừa làm thức uống giải khát rất tốt, chúng ta nên khuyến khích sử dụng một cách rộng rãi.
Tự trồng lạc tiên để chăm sóc sức khỏe
Lạc tiên là cây nhiệt đới, có thể trồng ở vùng đồng bằng lẫn miền núi. Bạn có thể trồng bằng hạt, giâm hoặc chiết cành.
– Trồng bằng hạt: Lấy hạt rửa sạch, hong khô nơi râm mát rồi gieo vào vườn ươm, sau 3-5 tuần thì sẽ nảy mầm. Nên ngâm nước trước khi gieo để hạy nảy mầm nhanh hơn.
– Giâm cành: Cành để giâm là cành bánh tẻ của cây đã trưởng thành, chặt thành đoạn có từ 3 mắt trở lên, trồng thẳng hoặc giâm cho ra rễ. Thời gian giâm tốt nhất là vào mùa xuân.
– Nếu trồng cây con thì đào hố sâu chừng 40cm, bón lót phân chuồng, trồng quanh nhà có thể cho leo lên tường, hàng rào, hoặc làm giàn.
